Çocuklarda Kilo Artışı ve Obezite Riski

Obezite, çocukluk çağından itibaren gelişebilen ve yetişkinlik dönemine taşınan ciddi bir sağlık sorunudur. Yapılan araştırmalar, erişkin şişmanların %30’unun, çocukluk çağında aşırı kilolu olduğunu göstermektedir. Özellikle ilkokul döneminde şişman olan çocukların %25’inin, gençlik döneminde şişman olanların ise %70’inin erişkin yaşlarda da kilolu kaldığı belirlenmiştir.

Dünya genelinde giderek yaygınlaşan obezite, bireylerin yaşam kalitesini düşüren ve birçok kronik hastalığa zemin hazırlayan bir durumdur. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) verilerine göre, dünya çapında 400 milyonun üzerinde obez ve 1.6 milyar civarında fazla kilolu birey bulunmaktadır. Bu rakamların 2015 yılında 700 milyon obez ve 2.3 milyar hafif şişman bireye ulaşacağı tahmin edilmiştir.

Obezitenin yaygınlaşması, artık “obezite salgını” olarak tanımlanırken, özellikle çocukluk döneminde kilo artışının önüne geçmek, gelecekteki sağlık sorunlarını engellemek adına büyük önem taşımaktadır.

Dünya Genelinde Obezite Oranları

Dünyada en yüksek obezite oranları ABD, Rusya, Brezilya ve Malezya gibi ülkelerde görülmektedir:

✔ ABD: 20 yaş ve üzeri bireylerde obezite oranı %55

✔ Rusya: Yetişkin bireylerin %54’ü fazla kilolu

✔ Brezilya: Erişkin bireylerin %36’sı fazla kilolu

✔ Malezya: Toplumun %27’si fazla kilolu

Türkiye’de ise yapılan araştırmalara göre, obezite sıklığı %22.3 olarak belirlenmiştir. Kadınların %25.6’sı, erkeklerin ise %12.9’u obez olarak nitelendirilmektedir.

Çocukluk Çağında Obezitenin Nedenleri

Obezite, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan önlenebilir bir sağlık problemidir. Çocukluk çağında aşırı kilo alımının başlıca nedenleri şunlardır:

✔ Genetik Faktörler: Anne veya babanın aşırı kilolu olması, çocuğun da obez olma riskini artırır.

✔ Dengesiz Beslenme: Fast-food, şekerli içecekler ve aşırı yağlı gıdalar, çocuklarda kilo artışına neden olur.

✔ Fiziksel Aktivite Eksikliği: Günümüzde çocuklar, televizyon ve bilgisayar karşısında fazla vakit geçirerek hareketsiz bir yaşam tarzı benimsemektedir.

✔ Yanlış Beslenme Alışkanlıkları: Ailelerin yanlış beslenme alışkanlıklarını çocuklarına aktarması, çocukluk çağında obeziteyi tetikleyebilir.

✔ Hormonel ve Metabolik Faktörler: Bazı çocuklarda hormon dengesizlikleri, kilo alımına yol açabilir.

Çocukluk Çağı Obezitesinin Getirdiği Sağlık Riskleri

Çocukluk çağında başlayan obezite, erişkin dönemde de devam ederek birçok sağlık sorununa neden olabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

✔ Tip 2 Diyabet: Aşırı kilo, insülin direnci geliştirerek diyabet riskini artırır.

✔ Kalp ve Damar Hastalıkları: Yüksek tansiyon, damar sertliği ve kalp rahatsızlıkları riskini artırır.

✔ Hormonal Bozukluklar: Erken ergenlik ve hormonal dengesizliklere yol açabilir.

✔ Solunum Problemleri: Uyku apnesi ve astım gibi hastalıklara zemin hazırlar.

✔ Psikolojik Etkiler: Düşük özgüven, sosyal izolasyon ve depresyon gibi psikolojik sorunlara neden olabilir.

✔ Kas ve Eklem Problemleri: Fazla kilo, çocukların hareketlerini kısıtlayarak eklem ağrılarına yol açabilir.

Çocuklarda Obeziteyi Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler

Çocuklarda sağlıklı kilo kontrolü sağlamak için erken yaşta doğru alışkanlıklar kazandırmak önemlidir. İşte obeziteyi önlemek ve sağlıklı bir yaşam tarzı oluşturmak için alınabilecek bazı önlemler:

✔ Dengeli ve düzenli beslenme alışkanlığı kazandırın.

✔ Şekerli ve işlenmiş gıdaların tüketimini azaltın.

✔ Çocuğunuzun fiziksel aktivitesini artırın, spora teşvik edin.

✔ Ekran süresini sınırlayın, TV ve telefon karşısında fazla vakit geçirmemesini sağlayın.

✔ Aile içi beslenme alışkanlıklarını değiştirin ve sağlıklı gıdalar tüketin.

✔ Çocuğunuzun günlük su tüketimini artırmasına yardımcı olun.

✔ Fast-food tüketimini azaltın, evde sağlıklı yemekler hazırlayın.

✔ Psikolojik destek sağlayın, çocuğunuzu özgüvenli ve mutlu bir birey olarak yetiştirin.

Unutmayın! Obeziteyi önlemek, tedavi etmekten çok daha kolaydır. Çocuğunuzun sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmesini ve aktif bir yaşam tarzı benimsemesini sağlamak, onun gelecekte sağlıklı bir birey olarak büyümesine yardımcı olacaktır.